pomoc 5-latka

[magda_1910]

Szanowna Pani Profesor!
Kilka godzin temu dowiedziałam się , że istnieje coś takiego jak metoda krakowska. Widzę w niej dużą szansę dla mojego syna. Niestety syn jest już w zerówce( 5 lat 5 m-cy), więc jest to dość póżno. Syn ma problemy logopedyczne , nie wymawia k, g, ą, ę, r. Szereg szumiący zaczyna mówić ( tzn. słyszę czasami sz i cz, ale nie powie np. szu, sza itd.). Bardzo dużo słow zniekształca, tak by uprościć sobie wymowę. SYn ma prawostronną lateralizację , ale jeszcze rok temu zdarzał mu się czasami chwytać coś w lewą rękę (bardzo rzadko), nigdy ołówka czy kredki. Syn słabo rysuje i nie lubi tego, robi to szybko i nie dokładnie, żeby miec z głowy. Syn zna kilka literek, w zerówce uczy sie głoskować. Nie potrafi łączyć literek , które zna w słowo. Potrafi dzielić wyraz na sylaby, na głoski nie . Wada wymowy być może wynika z słabych mięsni pierścienia gardłowego (ćwiczymy już 2 lata i 4 miesiące), być może z słabo rozwiniętego słuchu fonemowego. Syn woli bawić się w zabawy związane ze zmysłem wzroku niż słuchu (gry planszowe , puzzle, gdy czytam mu książkę musi widzieć co czytam). Syn świetnie liczy. Poza synem mam trójkę dzieci nastoletnich, najmłodszy 14 lat. Wszyscy uzdolnieni matematycznie, dwójka miała problemy logopedyczne. Syn nie ma w domu rówieśników do zabawy, więc albo ja się z nim bawię , albo się nudzi. Wtedy niestety najczęściej ogląda bajki. Staram się zajmowac go czymś innym, ale nie zawsze skutecznie. Od września powinien pójść do szkoły, ale pani z poradni sugeruje ,że może warto by go odroczyć.Chciałabym pomóc mu w przygotowaniu do nauki w szkole i nauczyć czytać, ale  w związku z wadą wymowy nie wiem , jak się do tego zabrać, aby miało to korzystny wpływ na rozwój mowy. Interesuje się literkami , a liczby prawidłowo nazywa nawet dwucyfrowe. Proszę o jakieś wskazówki. Myślałam , aby pracowac z serią Kocham czytać, ale zauważyłam ,że są też inne pomoce. Nie wiem , które byłyby odpowiednie w tej sytuacji. z góry dziękuję za odpowiedź. Magda.

[Teresa]

Magdo, zanim otrzymasz odpowiedź od Pani Profesor, chcę Ci napisać, że moja córka jest w podobnym wieku i ja też dopiero niedwano dowiedziałam sie o istnieniu Mk. Wcześniej straciłyśmy mnóstwo czasu na tzw. podążanie za dzieckiem. Podporządkowałam się temu, bo tak pracuje nasza poradnia, a ja nie miałam wiedzy o innych metodach, po prostu przyjęłam, że tak ma być i jest dobrze. Do szukania czegoś innego skłonił mnie fakt, że córka obiektywnie zrobiła przez ten czas małe postępy a uważam, że stać ją na dużo. MK pracujemy samodzielnie od około dwóch miesięcy, intensywnie, bo ZAWSZE po 2 godz. dziennie, włącznie ze świetami teraz. Efekty są bardzo widoczne, zbieram się, by więcej o nich napisać w naszym temacie. Tak więc szkoda czasu na zastanawianie się czy nie jest za późno, najlepiej od razu bierzcie się do pracy, bo efekty będą i to szybko widoczne. Dodam, że z twojego opisu wnoszę, że moja córka jest znacznie bardziej obciążona zdrowotnie niż Twój syn. Życzę powodzenia i wytrwałości.

[Jagoda]

Droga Pani Magdo, radzę odroczyć Synka od obowiązku szkolnego i przygotować go do podjęcia zadań szkolnych.
Przede wszystkim należy pomóc mu w prawidłowym przetwarzaniu fonetyczno-fonologicznym. W tym celu proszę wykorzystać program słuchowy "Słucham i uczę się mówić" - 4 książeczki "Sylaby i rzeczowniki" oraz "Trudne głoski" - słuchać powinien 2 razy dziennie po 10 minut (www.arson.pl)
Do nauki czytania może Pani wykorzystać program "Kocham czytać" (wyd Edukacyjne) lub "Moje sylabki" (Wyd WIR).
Czytanie trzeba powtarzać codziennie! Oprócz tego ważne są układanki lewopółkulowe, składanie obrazków pociętych na części po skosie oraz ćwiczenia grafopercepcji - tu polecam zeszyty Agnieszki Bali (Wyd Arson). Codziennie 2 zdania z każdego z 8 zeszytów.
Dziecko musi uwierzyć w swoje możliwości, dlatego należy chwalić za każde osiągnięcie, ale też konsekwentnie wymagać zakończenia wykonywania zadania i zmierzania się nawet z trudniejszymi zadaniami.
Fakt, że w zerówce nauczyciele głoskują działa niestety na niekorzyść i bardzo utrudnia naukę czytania.
Jeżeli Synek wypowiada prawidłowo inne głoski to nie ma powodu, by szukać przyczyn foniatrycznych. Kłopoty synka wynikają z zakłóceń słuchu fonemowego.
serdecznie pozdrawiam
JAgoda Cieszyńska

[magda_1910]

Szanowna Pani Profesor!
Dziękuję bardzo za odpowiedź.Nie czekając na odpowiedź zamówiłam"Sylaby i rzeczowniki" i "Kocham czytać" i czekamy na przesyłkę. Nad układankami lewopółkulowymi się zastanawiałam, ale nie byłam pewna , zamówię je wkrotce. Podobnie "Trudne głoski". Wcześniej próbowałam z synkiem słuchac muzyki klasycznej (Mozart, Beethoven ), grać w memo dźwiękowe. Moja 17-letnia córka w wieku 4-lat mówiła tylko samogłoski. Z pomoca logopedy i psychologa w jednym udało się nauczyć ją mówic i w wieku 6  lat nie miała żadnej wady wymowy,tworzyła bardzo raozbudowane wypowiedzi i wkrotce czytała więcej i szybciej niż 2 lata starsza siostra. Uczy się bardzo dobrze ( średnie zawsze powyżej 5,2) i osiąga znaczne sukcesy w konkursach. Po takiej historii wydawało mi się , że problemy Jasia nie są poważne . Poszliśmy do tego samego logopedy gdy skończył 3 lata . Niestety postępy sa słabe i dlatego szukamy innej drogi.Jak tylko dotrą do nas książeczki bierzemy się do pracy i na pewno napiszemy o efektach.

[magda_1910]

Szanowna Pani Profesor!
Ostatnio nie napisałam ,że syn prawidłowo odmienia części mowy , wypowiada się w sposób nie wyrażny, ale zawsze pełnymi zdaniami i prawidłowo używa trzech czasów. Chciałam się jeszcze zapytac jak pomóc synkowipoprawić sprawność manualną. Dotychczas syn codziennie kolorował i rysował szlaczki, ale efekty są raczej słabe. Szlaczki syn trzyma sie w linijce, ale są bardzo zniekształcone. Koloryjąc wyjeżdża za linikę i robi to szybko i nie dokładnie. Dziś otrzymaliśmy płytki do słuchania i " Kocham czytać " i zaczynamy pracę . Czekamy na pozostałe pomoce. Magda.

[Jagoda]

Droga Pani Magdo, niestety chłopcy gorzej sobie radzą z przezwyciężeniem kłopotów z nabywaniem systemu językowego, co wynika z przewagi prawopółkulowego przetwarzania informacji.
Do ćwiczeń sprawności manualnej polecam "kredki-kamyczki" (znajdzie Pani w sieci) oraz zeszyty ćwiczeń przygotowane przez doświadczonego terapeutę - Agnieszkę Balę (zeszyty wydało Wydawnictwo Arson - www.arson.pl). Proszę pamiętać tylko dwa zadania z każdego zeszytu dziennie.
Serdecznie pozdrawiam
JAgoda Cieszyńska

[magda_1910]

Bardzo dziękuję za odpowiedź.

[magda_1910]

Szanowna Pani Profesor!
Ćwiczymy regularnie. Syn chętnie pracuje. Czytanie idzie mu dobrze, w tej chwili jesteśmy przy sylabach z l. Jeśli chodzi o mowę, całkiem nieżle wychodzi mu szereg szumiący w sylabach np. ża,żo,żu ; czasasami też w całych wyrazach. Pojawiło się też ą,ę. W mowie spontanicznej nie używa jeszcze tych nowych głosek, powtarza je gdy słucha płytek. Natomiast k i g konsekwentnie zastępuje t i d, czasami h. Zdarza mu się raz na tydzień zapomiec i przy słuchaniu płytki powiedzieć k, ale nigdy przy wyrazach z sylabami z k. Rozpoznaje k jako literę i mam wrażenie, że jak ją widzi to zawsze powie t. Jeśli chodzi o sprawność rącki poprawy nie widzę,ale ćwiczenia wykonuje chętnie. Zastanawiam się co dalej.  Z góry dziękuję za odpowiedż.

[Anna Warda]

Jeśli chodzi o ćwiczenia motoryki małej to oczywiście korzystne są wszystkie ćwiczenia typu przesypywanie czegokolwiek, wkręcanie śrubek, układanie fasoli (oczywiście trzeba pilnować dziurek w nosie:) ). Bardzo ciekawym ćwiczeniem jest układanie małych groszków na przyssawkach na odwrocie podkładki pod mydło. Ewentualnie np. odtwarzanie wzorów na mozaice z takich małych plastikowych pinezek. W internecie jest dużo propozycji takich ćwiczeń.
W wypadku prawidłowego chwytu to polecam nakładki na ołówek. Super ćwiczeniem jest też pisanie kredą na chodniku.
Polecam w wypadku Pani Syna również ćwiczenia z dyktafonem. Warto sprawdzić czy Syn słyszy różnicę w wypowiadanych głoskach.
Ćwiczenia czytania (w ogromnej ilości) na paradygmatach K i T pomogą rozróżniać wzrokowo i odpowiednio nazywać.

[Jagoda]

Droga Pani Magdo, cieszę się, że pani Ania mi pomaga i już podpowiedziała w kwestii ćwiczeń manualnych. Płytek Synek słucha dopiero miesiąc, a już są znaczące efekty. Fakt, że dziecko różnicuje wzrokowo sylaby z głoską K i T , a jeszcze nie potrafi prawidłowo artykułować, jest zjawiskiem rozwojowym. Potem wejdzie w okres hiperpoprawności i będzie mówił "kokek" zamiast 'kotek' i "pilok w samolocie" zamiast 'pilot w samolocie'. Taką nadmiarową poprawność często spotykamy w stosunku do głoski R.
Proszę spróbować położyć nacisk na czytanie sylab z K wygłosie (AK OK UK EK YK IK). Nacisk oznacza, ze Pani często to czyta nieco głośniej i "mocniej".
Serdecznie pozdrawiam
JAgoda Cieszyńska

[magda_1910]

 Szanowna Pani Profesor!
Miałabym jeszcze kilka pytań. Piszę Pani , że za rozwój mowy odpowiada lewa półkula. Czy da się określić jednoznacznie jaka półkula odpowiada za zdolność matematyczne? Pytam , bo jestem matematykiem, a wszystkie dzieci mają zdolności matematyczne. Nie miałam trudnośći z mową w dzieciństwie (bez telewizora). Mąz jest humanistą, trudności z mową występują w jego rodzinie, gdzie dużo osób jest leworęcznych, często przestawianych na prawą ( w PRL-u). Chciałabym to zrozumieć, jak to jest.
Kolejne pytanie dotyczy Jasia. Czy możliwe, że za szybko zaczęłam chodzić z nim do logopedy( 3 lata),  gdzie ćwiczono z nim "gimnastykę  języka" i uświadomiono,że żle mówi k i g , przez to ma jakąś blokadę do tych głosek. Patrząc na efekty naszej pracy sądzę , że te głoski będzie wymawiał najpóżniej. Czy można to przełamać? Co mówić do niego, żeby uwierzył,że może je powiedzieć?  Zastanawiam się czy dołączyć kolejne płytki i jakie?
Jeszcze pytania do ćwiczeń. Jasiu bezbłednie , szybko wykonuje zadania zwiążane z percepcją wzrokową, analizą i syntezą wzrokową,odwróceniami,sekwencjami (nie myli się i nie waha). Czy mam je wykonywać dalej, czy możę lepiej wykonywać więcej zadań na ćwiczenie motoryki małej?
Bardzo dziękuję za dotychczasową pomoc. Z góry dziękuję za odpowiedź.Magda

[Jagoda]

Droga Pani Magdo, na temat przetwarzania różnych zadań poznawczych pisałam obszerniej w książce. Skrótowo rzecz ma się następująco:
Prawostronnie zlateralizowane osoby przetwarzają język w półkuli lewej, ale około 4% z tej populacji w prawej (to wpływ dziedziczności i skrzyżowanej lateralizacji funkcji wzrokowych i/lub słuchowych.
Wśród osób leworęcznych 70% przetwarza w półkuli lewej, 15% w prawej. 15% w obu. Dlatego określanie preferencji nie jest łatwe bez pogłębionych badań.
Pewne jest natomiast, że prawa półkula przetwarza materiał całościowo, globalnie (symultanicznie) a lewa sekwencyjnie, linearnie, relacyjnie.
Treści matematyczne mogą być przetwarzane w lewej półkuli (rachowanie w znaczeniu przeliczania i obliczania wyników, rozumienia treści zdań matematycznych, rozumienia reguł) i prawej (rozumowanie matematyczne, dostrzeganie problemów, formułowanie ogólnych zasad, geometria, wszystkie zadania przestrzenne).
Prawdę powiedziawszy zajęcia logopedyczne Jasio rozpoczął zbyt późno, w dodatku jak sądzę, były one rodem ze średniowiecza (ruchy języka przed lustrem i dmuchnie w piórko).
Nigdy nie ćwiczymy tego, co dziecko już potrafi, ale właśnie to co sprawia mu problem.
Może słuchać "Trudnych głosek" i nadal sylab z k i g. Motoryka mała ma ogromny wpływ na poziom artykulacji.
Serdecznie pozdrawiam
JAgoda Cieszyńska

[magda_1910]

Szanowna Pani Profesor!
Dziękuję za cenne informacje.Chciałabym jednakzostać przy słuchaniu wszystkich  płytek "Sylaby i rzeczowniki" , gdyż Jasiu często pomija spólgłoski, gdy sa dwie obok siebie (ciemny-ciemy, plama-pama ) i na końcu wyrazu (bilet-bile) mimo, że sa to głoski, które umie powiedzieć. Chętnie urozmaiciłabym program dodatkowymi płytkami, ale nie  wiem jakie wybrać. Jego wypowiedzi są poprawne gramatycznie. Ostatnio , pod wpływem Pani wypowiedzi na forum zaczęłam baczniej przyglądać się jego latralizacji. Logopedzi i pedagodzy twierdzili ,że jest prawostronna, ale zwracali uwagę na rękę i nogę. Tu się zgadzam. Jeśli chodzio oko , to gdy zaczęłam z Jasiem naukę czytania zauważyłam, że kartonik bierze w prawą rękę , ale literki w książce wskazuje lewą. To jest jedyna czynnośc kiedy woli lewą. Sprawdziłam  oko -zawsze lewe i ucho - nie wiem. Nad stołem do muszelki pochyla się na zmianę i lewym, i prawym. Gdy zaklaszczę , zastukam za nim odwraca się lewym uchem. Obserwuję Jasia od dwóch tygodni i sądzę , że lewe.  Niestety nikt dotychczas nie interesował się tym , że Jaś mógłby być lewouszny i lewooczny. MImo wszystko na materiale wzrokowym Jasiu radzi sobie bardzo dobrze. Świetnie układa puzzle , gra w memory, widzi drobne różnice w rysynkach. Ma problemy z podskokiem na jednej nodze. Proszę o wskazówki ,które płytki wybrać. Zgóry dziękuję.

[Jagoda]

Droga Pani Magdo, lewooczność przynosi najwięcej problemów w nauce czytania, bo wówczas trudno dziecku różnicować; p b d g, czy n u r, w m. Warto ćwiczyć czytanie sylab odwróconych oraz korzystać z programu "Kocham się uczyć - odwracamy obrazki".
Być może dominacja ucha nie została jeszcze ukształtowana. Tak jak napisałam w poprzednim liście, Jasio powinien  słuchać "Trudnych głosek" .
Serdecznie pozdrawiam
JAgoda Cieszyńska

[magda_1910]

Szanowna Pani Profesor!
Dziękuję za odpowiedż. Dziś dostałam kartę obserwacji z przedszkola i jestem miło zaskoczona , bo pierwszy raz ujęta była w tej karcie lateralizacja. Niestety tylko oko i ręka. Oko - prawe i lewe na zmianę, ręka prawa. Chce sie dowiedzieć  o warunki badania, bo jeśli inne dzieci przy Jasiu były badane ( to jest prawdopodobne , bo robiła to wychowawczyni, a jest sama z dziećmi) , to mógł przez nasladownictwo wybierać oko prawe.Z badania wynika , ze Jasiu nie potrafi powtórzyć sekwencji ruchów( z obrazkami nie miał problemu), ma trudności z uczeniem wierszyka na pamięć ( a w memory gra bardzo dobrze, czasami lepiej o niektórych dorosły). Obecnie czekamy na badanie dojrzałości szkolnej w poradni ped.-psych., którę będzie w maju.
Słuchamy 20 min. dziennie "Trudne głoski" i "Sylaby i rzeczowniki",. Syn, jeśli jest skupiony poprawnie wypowiadaszereg szumiący, ale nie zawsze. Zawsze mówi ą i ę. SZeregu szumiącego nie ma w mwie potocznej. Gdzy patrzy na moje usta powtórzy głoski z tego szeregu, też nie zawsze.
Chciałabym coś więcej doczytac na temat lateralizacji, ponieważ mam córkę 18 - letnią , która miała podobne problemy co Jasiu , ale trochę po omacku udało sie ją z tego wyprowadzić.Jednak pewne czynności do dziś sprawiają jej problem,(związane z koordynacją wzrokowo ruchową- taniec, gra w piłkę) a przyczyny nie znamy. Córka uczy się świetnie i wybiera na studia, ale jak ja jest dociekliwa i chętnie dowiedziałaby się więcej o sobie. Gdzie mogłabym znalężć więcej na ten temat. Trochę czytałam na blogu " Głoska okiem logopedy". Dziękuje za wszystkie odpowiedzi i cierpliwość. Magda.
                                                                                                        Magda