Forum Serwisu Logopedycznego

Szanowna Pani Profesor,
Mój syn skończy za 2 miesiące 4 lata. Jesteśmy rodziną dwujęzyczną. W tamtym roku, w sierpniu poszedł do tureckiego przedszkola. Chodził tam 2 miesiące. Zaczął więcej mówić od połowy września. Do tego czasu mówił, ale bardzo mało. Teraz syn zaczął składać proste zdania, ale bez łączników typu z, i od itp… np. mama, tata jedzie Turcji. Z każdym dniem mówi więcej, używa nowych rzeczowników, przymiotników , ma jednak kłopoty z czasownikami. Krótkie słowa wymawia poprawnie, nowe słowa po mnie tez powtórzy poprawnie, lecz nie wypowie słów wielosylabowych. Po mnie je przesylabizuje, ale sam już nie powtórzy poprawnie.  Syn jest bardzo bystrym dzieckiem, bardzo żywiołowym. Lubi oglądać książki, lubi jak je czytam, ale nie mogą to być długie bajki, bo już się nudzi. lubi malować, wycinać, bawić się.  Rozumie wszystko w dwóch językach. Często mówiąc miesza języki, w stylu słowo po polsku i słowo po turecku. Z mężem mówimy do syna w macierzystych językach, chociaż obydwoje znamy obydwa języki.  Generalnie syn mówi dużo, buzia mu się nie zamyka, wypowiada całe zdania jednym potokiem , ale dosyć często nie możemy zrozumieć  tego.  Chcemy synowi pomóc, by zaczął szybciej mówic. Rozwija swoją mowę, ale w naszej ocenie zdecydowanie za wolno.  Logopedzi, u których byliśmy (dwóch) nic nam nie pomogli. Do tej pory sami „przerabialiśmy”  różne książeczki dla dzieci . Syn słuch miał badany i jest bez odchyleń.
Proszę Panią o wskazówki co dalej robić.
Pozdrawiam
Kasia

Droga Pani Kasiu, proszę konsekwentnie stosować metodę OPOL (one-person-one-language), ale także włączyć stymulację konieczną dla dzieci dwujęzycznych. Warto też sprawdzić dominację stronną, a szczególnie czy Synek dokonał już wyboru ręki.

Zalecenia ogólne:
Niezwykle ważna dla prawidłowego rozwoju dziecka jest eliminacja  prawopółkulowych stymulacji,  co oznacza CAŁKOWITĄ rezygnację z telewizji, nie może ona być włączona, mimo, że dziecko nie patrzy na ekran. Należy zrezygnować z radia, komputera, gier w telefonie komórkowym, radia w samochodzie.  Należy usunąć baterie ze wszystkich dźwiękowych zabawek.  Chodzi o to, że dźwięki płynące z medium nie pozwalają dziecku na słuchanie mowy z otoczenia, uczenia się prowadzenia NAPRZEMIENNEJ ROZMOWY i rozumienia społecznych przekazów niewerbalnych (mimika, wyraz oczu itp).

Zalecenia szczegółowe:
Słuchanie wypowiedzi językowych Program Słucham i uczę się mówić - Samogłoski i wykrzyknienia, Wyrażenia dźwiękonaśladowcze,  po pojawieniu się pierwszych samogłosek i wyrażeń dźwiękonaśladowczych wprowadzane są Sylaby i rzeczowniki (wszystkie cztery części - codziennie inną) oraz Sylaby i czasowniki l. pojedyncza, 20 minut dziennie (www.arson.pl). Istotne, by dziecko słuchało w słuchawkach, w celu eliminacji innych bodźców słuchowych. Słuchanie można podzielić na dwie lub trzy sesje.
Po wysłuchaniu programu wspólnie z dzieckiem oglądamy ilustracje w zeszytach "Kocham czytać" (www.we.pl) i staramy się by dziecko powtarzało sylaby. Warto też bawić się z użyciem obrazków przedstawiających różne sytuacje nazwane samogłoskami i wyrażeniami dźwiękonaśladowczymi ("Gdzie jest A?", "Samogłoski" "Czytanie symultaniczne - wyrażenia dźwiękonaśladowcze" - www.konferencje-logopedyczne.pl). "Moje pierwsze słowa (www.wir-wydawnictwo.com). Warto też stymulować dziecko do spontanicznych wypowiedzi podczas czytania książeczek - "Na wsi", "Na łące", "Pojazdy" "Sylabami po Krakowie" www.centrummetodykrakowskiej.pl).
   Ponieważ brak mowy wpłynie na dalszy rozwój intelektualny dziecka, także emocji i zachowań społecznych, budowanie systemu językowego jest priorytetem w terapii. 

Proponowane ćwiczenia są ogólnorozwojowe, pomogą dziecku w opanowaniu obu języków i wpłyną na jego funkcje intelektualne. Tylko pełna dwujęzyczność, w mowie i w piśmie przyniesie korzyści rozwojowe i wpłynie na poziom inteligencji i drogę edukacyjną, dlatego warto teraz, gdy synek jest mały dać mu taki posag.

Serdecznie pozdrawiam

JAgoda Cieszyńska

Witam Panią Profesor,
Dziekuje za szybkie odpisanie i szczegółowe objasnienie co dalej robić.  Do wszystkich zaleceń sie zastosuje. Książki zamowie dzisiaj.
Będę informowac o naszych postępach,  tak aby jak najwiecej osób moglo to przeczytać, zacząć działać i cieszyć sie z efektów.  Dziękuję raz jeszcze.
Pozdrawiam
Kasia

Dzień dobry Pani Kasiu, wierzę, że Wam się uda przekazać dziecku oba języki w pełni. to tylko na początku wydaje się trudne, a potem jest fascynujące. Z dziećmi dwujęzycznymi spotykam się od kilkunastu lat. Tylko te, które  mówią, czytają i piszą w obu językach rozwijają się świetnie i odnoszą zdumiewając sukcesy w szkole.
Będę bardzo wdzięczna za wpisy, które innym rodzicom pomogą podjąć decyzję o pełnej dwujęzyczności.
Wszystkiego dobrego
JAgoda Cieszyńska

Szanowna Pani Profesor,
Minęły już 2 miesiące odkąd rozpoczęliśmy naukę z synem MK.  Efekty są i to bardzo duże. Wiem, że w dwa miesiące nie da się odrobić zalęgłości w mówieniu, ale intensywnie pracujemy i myślę, że nadgonimy rówieśników a może i prześcigniemy. Dzisiaj bratowa była zszokowana, jakie postępy syn zrobił w ciągu ostatnich 2 tygodni odkąd ostatnio się widzieliśmy.
 Na tą chwilę mówi zdecydowanie więcej i wyraźniej. Ładnie już buduje zdania. Nie są to jeszcze złożone, ale na wszystko przyjdzie czas. O wszystko się pyta, wszystko chce wiedzieć. Wcześniej też pytał, ale nie na taką skalę. To samo też się stało z jego myśleniem abstrakcyjnym.
  Sam rozumie, jakie postępy zrobił i chętnie powtarza nie tylko za lektorką, ale i po mnie, innych dzieciach itp.. Poza tym wyspokojniał, spoważniał w sensie zachowania.  Myśli też inaczej, więcej rzeczy można mu wytłumaczyć, że np. nie wolno, bo nie ładnie.  Wcześniej też niby rozumiał, przytakiwał, ale często swoje robił.
Oczywiście tak chętnie powtarza od niedawna, bo wcześniej miał ataki buntu przy słuchaniu w słuchawkach i moim późniejszym odpytywaniu. Po wyłączeniu telewizji bawi się sam, ale z reguły chce mieć kogoś obok siebie by móc się z nim bawić.  Zazwyczaj jestem to ja, więc na koniec dnia padam ze zmęczenia jak większość mam na forum.
Do terapii włączyłam układanki lewopółkulowe kwadraty, sekwencje, szeregi , kategoryzacje, relacje. Szybko zaskoczył.
Rysujemy linie, figury i rysunki z kropek. (tzn. ja kropkuję , syn łączy ). Omawiamy wszelkie obrazki, sytuacje. Bawimy się obrazkami z Moich pierwszych słów(scenki sytuacyjne)  i Sylabami inaczej.  Czasowniki l. poj., rzeczowniki 4 części przerobiliśmy. Zaczęliśmy odmianę rzeczowników cz. 1. Nie wiem tylko z czym je połączyć, tzn, z częścią 2 odmiany, przyimkami? Mamy też trudne głoski.  Chcę jeszcze dokupić czasowniki l. mnoga. Co teraz po kolei robić?
Sprawdziłam lateralizację, ma skrzyżowaną: lewe oko ( ma wadę wzroku, nosi okulary), prawa ręka, ucho, noga. Poczytałam trochę o zagrożeniu z tym związanym – dysleksji. Chciałabym kupić jakieś pomoce. Myślałam o Rozwojowy model terapii, czytam, myślę…. Zeszyt 2 i 3, ćwiczenia lewej i prawej półkuli. Może coś by Pani mi podpowiedziała co jeszcze można by było zamówić.
Ogromnie Pani dziękuję za pomoc. Pani wiedza i chęć dzielenia się nią z innymi jest nieoceniona . Oby Pan Bóg dał Pani dużo szczęścia i zdrowia by mogła się Pani cieszyć życiem i pomóc jeszcze wielu mamom i ich dzieciom. ( nie urażając tatusiów : )

Z wyrazami szacunku

Kasia

Pani Profesor,
zapomniałam jeszcze zapytać .
- czy układając układanki lewopółkulowe lub relacje, sekwencje, szeregi.... trzeba układać je na białej kartce czy można na blacie stołu, biurka? My robimy układanki lewopół. na bialej kartce dla dobrej widoczności  wzoru, pozostałe bez kartki.
- czy układając np. szeregi trzeba tego samego dnia ułożyć: kontynuowanie szeregu, uzupełnianie szeregu, samodzielne układanie szeregu, naśladowanie szeregu? to samo tyczy sie sekwencji. Do tej pory tak robiliśmy.
- czy wszystkie w/w zestawy trzeba robić codziennie? My robimy codziennie układanki lewopółk i szeregi a pozostałe też, ale niekiedy nie zdążymy i wychodzi np. co 2 dni.

Bardzo dziękuję za poświęcony nam czas.

Pozdrawiam
Kasia

Droga Pani Kasiu, bardzo dziękuję za list i Dobre Słowa. Opatrzność wysłuchała Pani modlitw i choć wszyscy wokół kaszlą i wycierają nosy, mnie choroby omijają szerokim łukiem.
1. układanki lewopółkulowe mogą być wykonywane na stole, na piasku, a na białej kartce najlepiej
2. jeśli dziecko potrafi naśladować, to już tego nie robimy przy kolejnych szeregach i sekwencjach, najważniejsze jest  kontynuowanie, uzupełnianie i samodzielne układanie.
3. oczywiście można to czynić, co dwa dni. Ważne by w ogóle ćwiczenia były codzienne, ze względu na stymulację aktywności kory mózgowej,
4. proszę w ćwiczeniach słuchowych wprowadzić teraz przyimek i trudne głoski.
5. Lewooczność może być przyczyną trudności w czytaniu i pianiu, ale Synek nie zdąży ich mieć dzięki wczesnej stymulacji. Tym niemniej warto składać obrazki części ("Układanki tematyczne")
6. Zeszyty Agnieszki Bali są bardzo dobre, ale niektóre zadania będą jeszcze za trudne. Może Pani traktować je wybiórczo, zasłaniając te trudne kartką. rozpoczęłabym jednak od 1 zeszytu "Rozwojowy ..."
7. Zeszyty "Ćwiczenia lewej i prawej ..." też są doskonałe, ale niektóre dla dzieci dużó starszych, ja wykorzystuję wybiórczo.

Bardzo serdecznie pozdrawiam
JAgoda Cieszyńska

Pani Profesor,
Serdecznie dziekuje za odpowiedz.
Syn pokochal czytanie bajek i zawsze strasznie sie cieszy jak zaczynamy nowa ksiazeczke "Kocham czytac". Czyta wszystko co umie, nie wazne gdzie jest.
Taka jestem z niego dumna.
Pozwole sobie jeszcze prosic Pania o rade. Za kilka dni wracamy do Turcji. Tak sie zastanawiam czy poslac malego do przedszkola. Maz musial wrocic wczesniej. Teraz syna  jezyk polski jest zdecydowanie lepszy niz turecki. Za 2 lata musi isc do szkoly. Boje sie ze moze nie zdazyc w pelni opanowac jezyka.
Z drugiej strony mysle sobie, ze moge zaklocic w ten sposb jego terapie. Co Pani radzi?
Czy fakt iz zime spedzamy w Polsce ( mozemy sobie tak pozwolic ze wzgledu na prace) mogl miec wplyw na jego opozniony rozwoj mowy? I czy to moze miec przyszlosciowo jakis zly wplyw jesli bedziemy kontynuowac te zimowe pobyty?

Serdecznie pozdrawiam

Kasia

Droga Pani Kasiu, proszę się nie martwić  faktem spędzania zimy w Polsce, to nie ma żadnego negatywnego wpływu na mowę. Dzieci ze Szwecji, Norwegii i Finlandii mają jeszcze mniej słońca niż dzieci w Polsce, ale rozwijają mowę jak dzieci w krajach południowych.
Nie ma wątpliwości, że na przedszkole tureckie jest za wcześnie. Proszę dać dziecku czas na opanowanie  języka polskiego.
Baker, C. (2007) A Parents’ and Teachers’ Guide to Bilingualism (3rd Edition). Buffalo, NY: Multilingual Matters.
Przyswajanie drugiego języka jest bardziej efektywne, gdy odbywa się  na fundamencie pierwszego, w tym wypadku języka matki.
Kohnert, K., (2008) Second Language Acquisition: Success Factors in Sequential Bilingualism, ASHA Leader.
Gdy dziecko buduje drugi język na bazie pierwszego, oba języki na tym korzystają. Znaczące ryzyko pojawia się w sytuacji, kiedy dochodzi do utraty pierwszego języka, w szczególności, gdy nie jest on językiem większości.

Zapewniam Panią, że Synek opanuje język turecki w ciągu jednego roku, jeśli tylko będzie miał tę bazę w postaci języka polskiego.

Serdecznie pozdrawiam
JAgoda Cieszyńska

Dzien dobry Pani Profesor,
Bardzo dziekuje za rade. Tak zrobimy. Wierze w Pani wiedze i madrosc.
Chce podziekowac rowniez za materialy, pomoce do nauki, zarowno Pani autorstwa, jak i innych. Wszystkie sa swietne, chociaz najwiekszym sentymentem jednak darze " sylaby inaczej", przy lewoocznosci mojego syna super sie sprawdzaja.

Pozdrawiam serdecznie
Kasia

Droga Pani Kasiu, serdecznie pozdrawiam i życzę tak wielkich radości i poczucia dumy stymulując język Synka, jak to jest teraz.

JAgoda Cieszyńska