Synek 19 miesięcy prawie nic nie mówi

[Alorakk]

Witam Pani Profesor
Mój synek ma 19 miesięcy i niepokoi mnie tempo jego rozwoju oraz niektóre z zachowań.
Dodam, że mam starszego zdrowego synka, który bardzo ładnie się rozwija, a nawet w wielu dziedzinach jest do przodu względem swoich rówieśników. Chłopców wychowuję w ten sam sposób.

Młodszy synek Kacper miał stwierdzoną lekką asymetrię komór mózgu, jednak poinformowano mnie o tym dopiero przy wypisie ze szpitala, a w dokumentacji nie zostało to nawet wpisane, gdyż asymetria była niewielka i nie miała mieć wpływu na rozwój dziecka. Chodziliśmy kontrolnie do Pani neurolog, ale nic niepokojącego nie stwierdziła i mimo moich niepokojów kazała tyko obserwować.
Korzystaliśmy również z pomocy Pani logopedy, ale bez żadnych postępów.

Kacper bardzo długo milczał, jedyne wydawane dźwięki to był śmiech, gaworzenie zaczęło się dopiero w 10 m-cu życia i też było one sporadyczne. Miesiąc później zaczął mówić mama, tata, baba, lala kiedyś może powiedział papa i tak jest do dzisiaj. Odzywa się dość dużo ale tylko po swojemu: ga-ga, ko-ko, a mówiąc tata pokazuje wszystko dookoła, tak jak by nie rozumiał znaczenia tego wyrazu. Mama i baba mówi rzadko, z reguły mówi to powtarzając po kimś.
Bardzo mnie to niepokoi, gdyż pamiętam jak starszy synek na bilansie dwulatka mówił już całe zdania.
U Kacperka dopiero w 11 m-cu wyksztalcił się chwyt pęsetowy, palcem zaczął wskazywać dopiero w 18 m-cu.
Rysuje tylko krótkie kreseczki, jak padający deszcz.
Nigdy trzymany pod pachy nie wykonywał ruchów chodzenia, nie robi tego też w tej chwili.
Na dużej przestrzeni chodzi samodzielnie, ale nie do końca pewnie, w domu natomiast muszę zakładać mu szelki, gdyż bawiąc się między pokojami i przechodząc przez wąski przedpokój, albo uderzy się o ścianę, albo o futrynę, albo przewróci się i uderzy twarzą w podłogę. Po schodach wchodzi za rękę.

Jest jeszcze szereg zachowań które mnie niepokoją:
Nie da mu się przeczytać bajki, bo zaraz zamyka książkę, denerwuje się jak chcę żeby chwilę posiedział i posłuchał bajki. Kartki przewraca mechanicznie, nie ogląda obrazków. Nie umie wskazywać niczego na obrazu, nie pokazuje części ciała, choć oczywiście próbuję go tego uczyć. Klocki potrafi dopasować kształtem do otworów, ale trzeba mu pokazać do którego otworu ma go włożyć, natomiast drewnianych puzzli nie potrafi dopasować. Ciężko jest go czegokolwiek nauczyć, gdyż nie potrafi, ani na chwilę usiąść i skupić się na jakiejś zabawce, a jak robię to na siłę to się denerwuje. Jego ulubiona zabawa to jeżdżenie po całym domu samochodami.
Problem jest też z samodzielnym jedzeniem, co weźmie w rączkę, to raz ugryzie i wyrzuca, natomiast gdy karmię go łyżeczką ja ładnie i ma apetyt.
Dodam, że jest pogodny, mały śmieszek, uwielbia kontakt z bratem i bardzo lubi się przytulać. Utrzymuje kontakt wzrokowy i rozumie wszystko co się do niego mówi. Potrafi zrobić papa.
Bardzo proszę o odpowiedź czy podane przeze mnie zachowania synka świadczą o jakiejś jednostce chorobowej, co robić by synek prawidłowo się rozwijał.
Pozdrawiam serdecznie
Kamila

[Jagoda]

Droga Pani Kamilu, wiele z opisanych zachowań jest bardzo niepokojących, a obciążenie poporodowe jeszcze ten niepokój wzmaga.
Nie stawiam diagnozy przez internet, ale Kacperek ma wiele objawów występujących u dzieci z autyzmem, i wszystkie zaburzenia osiowe (brak mowy, zabawa na niższym poziomie niż wiek dziecka, zaburzenia motoryki). Szczególnie niepokojące jest opóźnienie rozwoju motorycznego ( w tym manualnego).
Powinna Pani przeprowadzić diagnozę testem SON-R, by ustalić poziom rozwoju różnych funkcji psychicznych oraz ustalić dominację stronną. Warto udać się do specjalisty, który opracuje program stymulacji i pokaże jak pracować. Terapeutów metody krakowskiej znajdzie Pani na stronie www.szkolakrakowska.pl
Ponieważ brak mowy wpłynie na dalszy rozwój intelektualny dziecka, także emocji i zachowań społecznych, budowanie systemu językowego jest priorytetem w terapii. 
Ćwiczenia rozwojowe, dla dzieci od 3 miesiąca do 6 roku życia  są opisane w książce "Wczesna interwencja terapeutyczna" - www.we.pl oraz w książce "Metoda Krakowska wobec zaburzeń rozwoju dzieci" (www.konferencje-logopedyczne.pl). Spektrum autyzmu omówione jest w książce "Wczesna diagnoza i terapia zaburzeń autystycznych" www.konferencje-logopedyczne.pl).  Tu omawiam także szczególne zadania dla ojca i rodzeństwa.
    Wszystkie ćwiczenia muszą się pojawić codziennie, każde trwać 3-4 minuty.  Każde konkretne ćwiczenie, polecenie może być powtórzone dwa razy, jeśli dziecko nie wykona zadania należy to zrobić ręką dziecka.
Najważniejsze zalecenia do pracy  terapeutycznej to słuchanie wypowiedzi językowych program: "Słucham i uczę się mówić" najpierw Samogłoski i wykrzyknienia" oraz "Wyrażenia dźwiękonaśladowcze" a potem, gdy tylko pojawi się spontaniczne powtarzanie kilku samogłosek lub wybranych wyrażeń dźwiękonaśladowczych należy natychmiast włączyć- "Sylaby i rzeczowniki" oraz "Sylaby i czasowniki l. pojedyncza", 10-20 minut dziennie (www.arson.pl). Istotne, by dziecko słuchało w słuchawkach, w celu eliminacji innych bodźców słuchowych. Słuchanie można podzielić na dwie lub trzy sesje. Do ćwiczenia powtarzania samogłosek można zastosować układankę "Gdzie jest A?" oraz "Samogłoski" (www.konferencje-logopedyczne.pl). Po wysłuchaniu programu oglądamy, "czytamy" z dzieckiem książeczki sylabowe "Kocham czytać" (www.we.pl), by stymulować powtarzanie, słuchanie i koncentrację na obrazie połączonym z mową.

Niezwykle ważna jest eliminacja  prawopółkulowych stymulacji,  co oznacza CAŁKOWITĄ rezygnację z telewizji, radia, komputera. Nie mogą one być włączone, mimo, że dziecko nie patrzy na ekran.  Chodzi o to, że dźwięki płynące z medium nie pozwalają dziecku na słuchanie mowy z otoczenia.

Serdecznie pozdrawiam
JAgoda Cieszyńska

[Alorakk]

Witam Pani Profesor,
bardzo dziękuję za odpowiedź, chciałabym się dowiedzieć gdzie konkretnie mogę przeprowadzić diagnozę testem SON-R u synka, jesteśmy z Poznania.
Próbowałam się kontaktować mailowo z Panią dr Małgorzatą Rutkiewicz, która prowadzi blisko nas gabinet, jednak nie dostałam odpowiedzi, czy można się z Panią Małgorzatą skontaktować w jakiś sposób telefonicznie?

Pozdrawiam serdecznie
Kamila

[Pokla]

Witam,

najlepiej zadzwonić do Centrum w Krakowie. Zazwyczaj tam odbywają się diagnozy.
Pozdrawiam

[Jagoda]

Droga Pani Kamilo, teraz czas urlopów, być może dr hab. Małgorzata Hanczewska jest na urlopie. Można prosić o kontakt w Centrum Metody Krakowskiej.

Serdecznie pozdrawiam
JAgoda Cieszyńska

[Alorakk]

Witam Pani Profesor,
od trzech miesięcy ćwiczymy z synkiem metodą krakowską, synek słucha serii w słuchawkach, obecnie ćwiczymy rzeczowniki. Od tygodnie nastąpił przełom, tak jak wcześniej synek prawie nic nie mówił tak teraz bardzo dużo powtarza i co najdziwniejsze nie tylko rzeczowniki, ale również czasowniki. Nastąpiła echolalia, powtarza wszytko mechanicznie bez zrozumienia, natomiast jeśli chodzi o czasowniki używa ich nawet sam adekwatnie do sytuacji. Potrafi np. do brata powiedzieć "wstań" gdy leży, "jedz" gdy siedzi przy stole, "usiądź" gdy stoi.
Wykonujemy równocześnie ćwiczenia z książki "Wczesna interwencja terapeutyczna", aby stymulować synka w sposób całościowy.
Moje pytanie jest jak dalej pracować z synkiem, czy dalej ma słuchać rzeczowników? Co zrobić by echolalia się nie pogłębiała, a przyszło rozumienie mowy i aby mowa była samoistna, a nie wynikała tylko z powtarzania.
Pozdrawiam serdecznie
Kamila

[Alorakk]

Droga Pani Profesor, będę wdzięczna za odpowiedź na moje powyższe pytania?
Pozdrawiam

[Jagoda]

Droga Pani Kamilo, pisałam do Pani, odpowiadając w innym wątku, teraz już wiem, że Synek niedługo skończy dwa lata. Powtarzanie słów i zwrotów jest naturalne u dziecka przed drugim rokiem życia, to ćwiczenie mowy i skoro synek adekwatnie stosuje czasowniki podczas komunikacji z bratem należy uznać, że rozumie znaczenie słów.
warto teraz wykorzystać znane dziecku czasowniki i rzeczowniki do opisywania ilustracji, wspólnej zabawy tematycznej.
Niezwykle ważna dla prawidłowego rozwoju dziecka jest eliminacja  prawopółkulowych stymulacji,  co oznacza CAŁKOWITĄ rezygnację z telewizji, radia, komputera. Nie mogą one być włączone, mimo, że dziecko nie patrzy na ekran.  Chodzi o to, że dźwięki płynące z medium nie pozwalają dziecku na słuchanie mowy z otoczenia, uczenia się prowadzenie NAPRZEMIENNEJ ROZMOWY i rozumienia społecznych przekazów niewerbalnych (mimika, wyraz oczu itp).
Proponuję wprowadzenie ćwiczeń słuchowych z użyciem zabawkowych zwierzątek. Ćwiczenia słuchowe - śpiewanie dwóch wersów  zwrotki piosenki do zabawki i poruszanie rytmiczne zabawką (zawsze w taki sam sposób) np. Zuzia lala nieduża, a na dodatek cała ze szmatek i Wio koniku, a jak się postarasz na kolację dojedziemy akurat i Uciekaj myszko do dziury, bo cię tu złapie kot bury. Po kilkunastu powtórzeniach śpiewamy dwa wersy piosenki i oczekujemy, że dziecko weźmie do ręki właściwą zabawkę poruszając nią.
Dzieci bardzo dobrze współpracują podczas wspólnego czytania książeczek "Kocham czytać" (www.we.pl).

Serdecznie pozdrawiam
JAgoda Cieszyńska

[Alorakk]

Pani Profesor,
bardzo dziękuję za odpowiedź, będziemy się stosować do Pani wskazówek.
Pozdrawiam serdecznie
Kamila