Centrum Metody Krakowskiej - Serwis Logopedyczny - Co to są zachowania stereotypowe. Jak na nie reagować?
Co to są zachowania stereotypowe. Jak na nie reagować?

Stereotypie to powtarzające się schematyczne zachowania dziecka. Podłoże tych zachowań jest neurobiologiczne, jednak w sytuacji ich długotrwałego powtarzania, coraz trudniej nam rozstrzygnąć, ile w danym zachowaniu jest jeszcze neurobiologii, a ile już nawyku.

Rodzice czasami bezwiednie doprowadzają do utrwalenia takich zachowań, myśląc np.: że są to zachowania, z których dziecko wyrośnie; że mają wyjątkowo grzeczne i samodzielne dziecko, które bardzo długo potrafi samo zajmować się sobą; że nie będą "unieszczęśliwiać" dziecka, które protestuje lub staje się agresywne, gdy rodzic nie podporządkowuje się jego stereotypiom.

Niestety wszelkie zachowania stereotypowe zamykają poznawczo dziecko i pogłębiają jego izolację. Doprowadzają też do sytuacji, w której przestaje ono być panem własnego ciała. Dlatego w terapii należy dążyć do wyciszania takich zachowań. Aby to osiągnąć:

- przerywamy dziecku zachowania stereotypowe, mówiąc stanowczo i wyraźnie: nie wolno!; tak nie robimy; zobacz, mama i tata tak nie robią;

- unikamy lub chowamy rzeczy, na które dziecko reaguje autostymulacyjnie;

- odwracamy uwagę dziecka, proponując inną formę zabawy.

Oczywiście ze względu na swoje neurobiologiczne podłoże, stereotypie nie znikną z  dnia na dzień. Jednak naszym zadaniem jest doprowadzenie do sytuacji, w której dziecko nauczy się kontrolować własne ciało. Dajemy mu tym szansę, by w momencie, gdy dane zachowanie może je narazić na negatywną reakcję rówieśników, umiało świadomie się przed nim powstrzymać.