W poprzednim wpisie wyjaśniliśmy, dlaczego stymulacja wszystkich funkcji poznawczych dziecka od pierwszych tygodni jego życia jest tak istotna dla jego dalszego rozwoju.

W tym wpisie zaprezentujemy Wam konkretne ćwiczenia i metody stymulacji rozwoju niemowląt do 12. miesiąca życia.

Pamiętajmy, że należy wspierać całościowy rozwój dziecka, czyli wszystkie funkcje poznawcze jednocześnie, ponieważ są one ze sobą ściśle powiązane. Jeśli dziecko ma 8 miesięcy, a nie wykonuje ćwiczeń z wcześniejszych etapów, wówczas zaczynamy ćwiczenia od etapu, na którym się zatrzymało.

Motoryka duża - co powinno się pojawić w pierwszych miesiącach życia dziecka

- unoszenie głowy (3 mies.)
- obroty: na bok (4 mies.); z pleców na brzuch (5 mies.); z brzucha na plecy (6 mies.)
- siedzenie (6 mies.)
- raczkowanie - nie u wszystkich dzieci (8 mies.)
- samodzielne stanie (10 mies.)
- chodzenie (12-13 mies.)

ĆWICZENIA STYMULUJĄCE:

Funkcje wzrokowe i motoryka mała:

- pochylanie się nad twarzą dziecka i mówienie do niego wolno, ze wznoszącą intonacją,
- zmiana mimiki twarzy, wypowiadanie słów z różną intonacją,
- odsłanianie i zasłanianie twarzy (polecamy karty do stymulacji funkcji poznawczych naszego Wydawnictwa),
- częste zmiany wyglądu (okulary, czerwona szminka, włosy spięte lub rozpuszczone itd.),
- manipulowanie przedmiotami (grzechotki, instrumenty, klocki),
- śledzenie zabawek wypadających z łóżeczka,
- zabawy słowno-gestowe, np. kosi kosi, sroczka kaszkę warzyła itd.,
- czytanie książeczek, pokazywanie palcem elementów w książeczkach, zadawanie pytań: Gdzie jest kwa kwa? lub na zabawkach: Gdzie miś ma oko?,
- wkładanie małych elementów do dużych, np. małe pudełko do dużego itd.

Funkcje słuchowe:

- reagowanie na dźwięki z otoczenia (budzik, grzechotka) i głośne kroki,
- wsłuchiwanie się w wypowiedzi dorosłych (nawiązując kontakt wzrokowy z dzieckiem, mówimy do niego wolno, ze wznoszącą intonacją - ciągi samogłosek, ciągi złożone z reduplikowanych sylab, np. BABABA, MAMAMA, DADADA, GAGAGA itd.),
- nazywanie przez rodzica wszystkich wykonywanych czynności, np. przy ubieraniu się mówimy: TAK, MAMA UBIERA, TATA JE, MAMUSIA MYJE itd.,
- zabawy z narzędziami wydającymi dźwięki (drewniane klocki, metalowe kubki itd.),
- pokazywanie i nazywanie elementów w otoczeniu dziecka (korzystanie z wyrażeń dźwiękonaśladowczych - zachęcamy dziecko do powtarzania),
- Program słuchowy (Słucham i uczę się mówić - Samogłoski i wykrzyknienia, Wyrażenia dźwiękonaśladowcze) - ok. 30 min. dziennie, w sesjach po 5-8 minut, koniecznie w słuchawkach!
- ćwiczenia rozpoznawania wyrażeń dźwiękonaśladowczych i wyrazów (prosimy, żeby dziecko pokazało: Gdzie miau? Gdzie hau? Gdzie auto? itd.),
- ćwiczenia rozumienia znaczenia wypowiedzi dorosłych (popartych gestem), np.: Daj mamusi am, Daj tatusiowi buty, Daj lali pić,
- poruszanie się w rytm muzyki.

Rozwój mowy i zabawy (równoczesność rozwoju mowy i języka):

- zabawa grzechotką, zabawa palcami - wokalizacja samogłosek (4 mies.),
- przekładanie zabawek z ręki do ręki, manipulowanie przedmiotami - pojawienie się sylab, gaworzenie dźwiękonaśladowcze (6 mies.),
- manipulowanie z przeciwstawieniem kciuka, poszukiwanie przedmiotów znikających z pola widzenia (wyrzucanie zabawek), celowe działania - rozumienie wypowiedzi zabarwionych emocjonalnie, powtarzanie dźwięków (8 mies.),
- zabawy słowno-gestowe, oglądanie książeczek i wskazywanie przedmiotów oraz obrazków,

- odnajdywanie schowanych przedmiotów, naśladowanie ruchów - rozumienie słów, pojawiają się pierwsze słowa zbudowane z sylab otwartych oraz wyrażenia dźwiękonaśladowcze: mama, baba, tata, lala, koko, hau hau, iha itd. (10 mies.),
- próby rysowania, wykorzystywanie narzędzi - rozumienie prostych poleceń popartych gestem, powtarzanie sylab i wyrazów, budowanie wypowiedzi jednoczłonowych (12 mies.).

Jeśli jesteście ciekawi, jak jeszcze możecie pracować nad stymulacją funkcji poznawczych Waszego dziecka, zachęcamy do zapoznania się z książką prof. J. Cieszyńskiej i prof. M. Korendo: „Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6. roku życia”.