Październik pożegnał nas niezwykle piękną pogodą. Zapewne wielu z naszych drogich Czytelników aktywnie spędziło te ciepłe dni np. udając się na wycieczkę rowerową lub spacerując w parku. Być może byliście Państwo tam wraz ze swoimi małymi pociechami? Jeśli tak to możliwe zatem, że zauważyliście jak Wasze dziecko po raz pierwszy wskazuje palcem drzewo, samochód czy też wiewiórkę. Dzisiejszy wpis będzie traktował o właśnie takim geście - jednym z pierwszych jakie wykonuje człowiek i zarazem jednym z najważniejszych na wczesnym etapie życia. Mowa tutaj o wskazywaniu palcem, którego wystąpienie - jak za chwilę pokażemy jest bardzo ważne dla rozwoju poznawczego i społecznego.

Otóż wskazanie palcem to oznaka gotowości do uczenia się mowy. To także rozpoczęcie się procesu kształtowania wspólnego pola uwagi, które to tak naprawdę jest podstawą dialogu. Wówczas tworzy się relacja trójstronna: dziecko – dorosły – przedmiot (do tej pory były to relacje dwustronne: dziecko – dorosły albo dziecko – przedmiot). Wskazując obiekty palcem, dziecko przygotowuje się do nazywania przedmiotów z otoczenia. Gest ten powinien pojawić się ok. 9 miesiąca życia. Znany psycholog rozwojowy M.Tomasello podkreśla istotność tego zdarzenia nazywając ten okres „rewolucją dziewiątego miesiąca”.

Gest wskazywania palcem to pierwsza:

- prośba: „daj mi to”,

- zwrócenie uwagi dorosłego: „zobacz, to jest…”,

- pytanie: „co to jest?”,

- odpowiedź na pytanie dorosłego: „gdzie jest?” – „tutaj”.

Należy umieć odróżnić gest wskazywania palcem nakazujący (oznaczający „daj”) od orzekającego/komunikacyjnego (oznaczającego „zobacz”). Brak wystąpienia omawianego gestu lub pojawienie się jedynie jego nakazującej formy  jest ważnym sygnałem dla rodzica, że coś jest nie tak i należy jak najszybciej zacząć działać rozpoczynająć np. stymulację.

Dobrym na nią pomysłem jest ćwiczenie, w którym to dorosły kilkakrotnie pokazuje palcem i nazywa różne przedmioty, osoby, zwierzęta, szczegóły zabawek (np. oko, ucho, nos), ilustracje w książeczkach, zdjęcia domowników równocześnie układając odpowiednio dłoń dziecka i wskazując je jego palcem. Następnie kilkakrotnie pokazuje obiekt i zachęca dziecko do naśladowania tej czynności pytając np. „gdzie miś/piłka/lampa?”.

W ten sposób ćwiczyć można podczas codziennych czynności takich jak np, zabawy, spacery, oglądanie książeczek lub zdjęć. Ważne jest tylko, aby pokazywanie (przez dorosłego i przez dziecko) odbywało się pod kontrolą wzroku dziecka.

Jak widać z pozoru nieważne zachowania mogą się okazać niezwykle istotnymi. Zwracajmy zatem baczną uwagę na nasze dzieci i reagujmy zawsze wtedy kiedy sytuacja tego wymaga.