Dr Ewa Bielenda-Mazur

Filolog, logopeda, terapeuta wczesnej interwencji logopedycznej i terapeutycznej, wykładowca w Katedrze Logopedii Uniwersytetu Pedagogicznego, członek Zarządu Małopolskiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Logopedycznego. W Centrum Metody Krakowskiej prowadzi terapię dzieci z alalią, autyzmem, zespołem Aspergera, zespołem Downa oraz zagrożonych dysleksją, z wadami wymowy i niepłynnością mowy.

Czy badanie przesiewowe jest wystarczające do stwierdzenia zaburzeń rozwoju?

Badanie przesiewowe jest wstępem do wnikliwego badania. Jego celem jest wskazanie dzieci, które są w grupie ryzyka zaburzeń. Na podstawie wnikliwej diagnozy możliwe jest określenie jakie zaburzenie ma dziecko oraz zaprogramowanie terapii.

Czy i kiedy badać słuch?

Słuch badany jest zawsze tuż po urodzeniu dziecka. Nie ma powodów do ponownego badania go, jeśli nie zauważa się deficytów rozwojowych i nie ma powodów podejrzewania niedosłuchu.

Czy i kiedy udać się do laryngologa?

Do laryngologa kieruje dziecko pediatra. Częste, przewlekłe infekcje mogą stanowić wskazanie do badania laryngologicznego.

Jakie zabawki kupić dziecku?

Powinniśmy kupować zabawki, które prowokują dziecko do działania, nie do obserwowania. Współczesne zabawki często same jeżdżą, grają, migają światełkami. Dziecko ogląda je tak, jak ogląda bajkę w telewizorze. Rozwój wymaga natomiast aktywności, nie bierności.

Co może oznaczać brak mowy?

Brak mowy jest objawem różnych zaburzeń komunikacji i rozwoju. Zawsze powinien być powodem skonsultowania się ze specjalistą.

Jak wygląda sytuacja niemówiącego dziecka w przedszkolu?

Dziecko, które nie komunikuje się z opiekunami i rówieśnikami ponosi konsekwencje emocjonalne i społeczne. Warto wspomagać rozwój mowy dziecka, bo jego wczesne doświadczenia mogą wpływać na poczucie własnej wartości i postawę społeczną. Brak mowy jest powodem znacznego dyskomfortu w wielu codziennych sytuacjach. Wychowawca i rówieśnicy nie są w stanie w takim stopniu jak skoncentrowany na swoim dziecku rodzic odkodować gestów, komunikatów mimicznych, ruchów ciała. Często uznaje się dzieci z alalią za niegrzeczne, bo „nie słuchają”, „nie wykonują poleceń”, „nie koncentrują się”. To tylko pozory, one po prostu nie rozumieją.

Co to jest „kąpiel słowna”?

„Kąpiel słowna” to nic innego, jak to, co rodzic robi w codziennym funkcjonowaniu w stosunku do dziecka, czyli mówi do niego. Nie jest to „zabieg”, który wystarczy, by dziecko z zaburzeniami komunikacji zaczęło mówić.

Jaki jest wpływ motoryki na rozwój mowy?

Rozwój motoryki jest niezwykle ważny w rozwoju mowy. Poszczególne umiejętności są zsynchronizowane. Warto więc zadbać o każdy aspekt rozwoju dziecka.

Komunikacja alternatywna: tak czy nie? Jeśli tak, to kiedy?

W szczególnych przypadkach, gdy dziecko nie jest w stanie wydobywać dźwięków werbalnych a w jego umyśle rozwija się język, konieczna jest komunikacja alternatywna. Jeśli jednak są szanse na komunikację werbalną, należy o nią walczyć, jest ona bowiem uniwersalnym, powszechnym sposobem komunikacji ze światem, nie – jak komunikacja alternatywna – systemem zastępczym.

Kiedy pierwsza bajka?

Pierwsza bajka już w czasie ciąży. Dziecko słyszy głos od 5. miesiąca życia prenatalnego, odróżnia głosy męskie od żeńskich. Wcześniej również nie zaszkodzi, rodzic wzmacnia wówczas więź ze swoim potomstwem. Dzieci po urodzeniu rozpoznają czytany często w czasie ciąży wiersz czy śpiewaną piosenkę.